Çok sevdiğiniz, o zarif ışıltısına hayran kalarak aldığınız veya ailenizden yadigar kalan kıymetli kolyenizi kutusundan çıkardınız. Fakat o da ne? Kullanmaya kıyamadığınız gümüş takınızın parlaklığı kaybolmuş yerini mat ve kararmış bir tabaka kaplamış.
Bu an, çoğu kişi için hayal kırıklığıyla doludur. İlk akla gelen sorular genellikle şüphecidir: "Acaba kalitesiz bir ürün mü aldım?" veya "Saklarken yanlış bir şey mi yaptım?"
Kısa cevap hayır. Ürününüz kalitesiz değil veya yanlış bir şey yapma ihtimaliniz oldukça düşük. Aksine, gümüş takınızın kararması bu onun gerçek gümüş olduğunu kanıtlayan en somut delillerden bir tanesidir. Saklama sırasında profesyonel bir önlem almadığınız senaryoda gümüş takıların kararması tıpkı buzdolabında bir meyvenin zamanla bozulması kadar normal bir durumdur.
Doğadaki her şey gibi, değerli metaller de çevreleriyle etkileşime girer. Bu yazıda, "kararma" dediğimiz sürecin arkasındaki basit kimyayı ve takılarınızı profesyonelce korumanın bilimsel yollarını inceleyeceğiz.
Karamanın Kimyası: "Kükürt"
Halk arasında gümüşün kararmasına genellikle "oksitlenme" denir, ancak bilimsel olarak bu terim gümüş için tam olarak doğru değildir. Gümüş, oksijenle kolay kolay reaksiyona girmez.
Gümüşün kararması havada bulunan kükürt (sülfür) elementidir.
Gümüş, havadaki Hidrojen Sülfür ile temas ettiğinde kimyasal bir reaksiyona girer ve gümüşün yüzeyinde Gümüş Sülfür adı verilen ince bir tabaka oluşturur. İşte gümüşünüzün üzerinde gördüğünüz o sarımsı, sonra griye ve siyaha dönen tabaka, aslında gümüşün kendisinin değil, bu yeni bileşiğin rengidir.
Bu, demirin paslanması gibi metali çürüten bir süreç değil, sadece yüzeyde oluşan bir "koruyucu kabuk" gibidir. Tıpkı kabuk bağlayan bir yara gibi gümüşün üstünü örter. Yani altta, o değerli gümüş hala tüm parlaklığıyla sizi beklemektedir.
Altın? Neden kararır veya matlaşır?
Saf altın (24 Ayar), doğadaki en tepkimeye girme eğilimi en düşük elementlerden biridir ve asla kararmaz. Ancak takı yapımında kullanılan altın (14k veya 18k), dayanıklılık kazanması, değerinin düşürülmesi için gümüş ve bakır gibi diğer metallerle alaşım haline getirilir.
Zamanla hafifçe matlaşan veya rengi koyulaşan 14 ayar altın takılarınızda gerçekleşen durum, aslında altının kendisinin değil, içindeki bakır veya gümüş moleküllerinin havayla etkileşime girmesidir. Bu, altınınızın sahte olduğu anlamına gelmez; aksine alaşımın doğasını yansıtır.
En çok sorulan sorular ve yapılan hatalar
İnternette dolaşan "şehir efsaneleri" takılarınıza faydadan çok zarar verebilir. Gelin, en sık sorulan sorulara bilimsel perspektiften yaklaşalım.
Soru 1: "Gümüş takılar diş macunu veya karbonatla temizlenir mi?"
Bu soruyu şöyle düşünebilirsiniz. Aracınızın üzerindeki kuş pisliğini zımpara ile temizlemeniz mümkün müdür? Evet, bunu başarmanız mümkündür ama sonrasında aracınızın uğrayacağı zararı tahmin edebilirsiniz. Bu nedenle, bunu kesinlikle yapmamanız gerekir.
Diş macunu ve karbonat ""aşındırıcı" maddelerdir. Mohs sertlik skalasında gümüş, diş minesine göre çok daha yumuşak bir metaldir. Dolayısıyla, diş minesinde kullanabileceğiniz bir ürünü gümüşte kullanabileceğinizi düşünmek büyük bir hatadır. Diş macunu ile ovalamak, gümüş sülfür tabakasını kazıyarak çıkarır ama bu sırada gümüşün yüzeyinde mikroskobik çizikler oluşturur. Bu çizikler ışığı kırdığı için takınız zamanla o "ayna gibi" parlaklığını kaybeder ve matlaşır. Bu işlemi sürekli yapmanız gümüş veya altın takınızın gramaj kaybetmesine neden olur. Altının ve gümüşün bir gramının bile ne kadar değerli olduğundan bahsetmemize hiç gerek yok.
Soru 2: "Altın veya gümüş takıyla duşa girmek zararlı mı?"
Suyun kendisi değil, içindekiler zararlıdır. Saf su metale zarar vermez. Ancak şebeke suyundaki klor, sabun artıkları ve şampuanlardaki kimyasallar, metalin yüzeyinde birikerek matlaşmaya neden olur. Ayrıca klor, özellikle yüksek sıcaklıkta (jakuzi, kaplıca gibi), altın alaşımlarının yapısını zayıflatabilir. Bu nedenle, duşa girerken çıkarmanız, takının ömrünü uzatır.
Soru 3: "Takım neden tenimde iz bırakıyor?"
Bu bir "kimyasal belirteç"tir. Cildinizin pH dengesi, kullandığınız losyonlar veya terinizdeki asit oranı metal ile tepkimeye girebilir. Özellikle belirli ilaçları kullananlarda bu durum daha sık görülür. Bu, takının kalitesizliğinden ziyade, vücut kimyanızla metalin o anki etkileşimidir.
Çözüm: Aşındırma Değil, Kimyasal Düzeltme
Gümüş Sülfürü yok etmenin iki yolu vardır:
- Fiziksel Aşındırma (Önerilmez): Diş macunu gibi maddelerle tabakayı kazımak. (Metale zarar verir.)
- Kimyasal Geri Dönüştürme (Önerilen): Sülfürü gümüşten ayıran profesyonel formüller kullanmak.
houseofcais olarak, ürünlerimizin "uzun ömürlülük" ilkesine sadık kalması için, takı bakımında dünya standardı olan Connoisseurs ve Town Talk markalarını öneriyoruz.
Neden Profesyonel Ürünler?
Bu markaların solüsyonları ve özel parlatma bezleri aşındırıcı madde içermez. Bunun yerine, yüzeydeki sülfürü kimyasal olarak çözen ve gümüşe zarar vermeden parlaklığı geri getiren özel "anti-tarnish" formüllere sahiptirler. Ayrıca, temizlik sonrası yüzeyde bıraktıkları mikroskobik koruyucu kalkan sayesinde, yeniden kararma süresini (re-tarnishing) önemli ölçüde geciktirirler. Yine gümüş ürünlerinizin saklarken hava almamasına özen göstermeniz oldukça önemlidir. Hatta, buna özel olarak üretilen ürünler bulunmaktadır. Bu ürünler gümüşlerin sülfür ile reaksiyona girmesini önler ve ilk günkü parlaklığı ile saklamanıza imkan sağlar.
Bakım, Değere Duyulan Saygıdır
Değerli bir takıya sahip olmak, sadece onu satın almak değil, onunla bir ilişki kurmaktır. Gümüşünüzün zamanla hafifçe koyulaşması, onun doğadan gelen gerçek bir parça olduğunun kanıtıdır. Bu süreci bilimsel olmayan yöntemlerle (diş macunu, kül vb.) "cezalandırmak" yerine, ona hak ettiği profesyonel bakımı sunun.
Koleksiyonumuzdaki Connoisseurs ve Town Talk bakım ürünleri, değerli yatırımlarınızı ilk günkü ışıltısıyla korumanız ve torunlarınıza bile pırıl pırıl bırakabilmeniz için, bilimin gücüyle formüle edilmiştir. Takılarınızın bakımı veya materyal özellikleri hakkında aklınıza takılan her türlü soru için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
0 comments